Πράσινο -αλλά με το κόκκινο να πλημμυρίζει- έδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας στην καταστροφική αποξήλωση των αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης.
Με μόλις μία ψήφο διαφορά, 13 έναντι 12, το δικαστήριο -για πρώτη φορά, απέναντι στα αρχαιολογικά δεδομένα, την γνώμη της ελληνικής αρχαιολογικής κοινότητας, τις απεγνωσμένες εκκλήσεις της διεθνούς αρχαιολογικής κοινότητας και τις συγκινητικές κινητοποιήσεις των πολιτών της Θεσσαλονίκης, αλλά και κόντρα ακόμη και στην μέχρι τώρα ιστορία του με αποφάσεις προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς-, αποφάσισε να δώσει την έγκρισή του για την ανυπολόγιστη καταστροφή του μοναδικού παγκοσμίως ιστορικού αποτυπώματος που εντοπίστηκε στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Εγνατίας.
O καθηγητής Αστικού Δικαίου της Νομικής του ΑΠΘ, Απόστολος Σοφιαλίδης, σχολιάζει πως δεν υπάρχει δικαστικός σχηματισμός ανώτερος από την Ολομέλεια του ΣτΕ αλλά υπάρχουν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός, η υπουργός Πολιτισμού στους οποίους εναπόκειται να καταλάβουν, να διαισθανθούν και να δείξουν στην ελληνική Κοινωνία και σε όλη τη Διεθνή Κοινότητα το δρόμο.
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι η ανυπομονησία τους εκδηλώθηκε με την διαρροή της σχετικής είδησης παραμονές του Πάσχα και συνοδεύεται με ανακοινώσεις «πανηγυρισμών» και συνέχιση της απίστευτης σπέκουλας που καταγράφεται με δηλώσεις «δικαίωσης» και για για «ήττα των δυνάμεων που κρατούν την πόλη παγιδευμένη» ενώ αναγγέλλεται και συνάντηση σήμερα το μεσημέρι του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή με την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Για να πανηγυρίσουν άραγε την επίτευξη της καταστροφής που επιχειρούν;
Κι όμως πολύ μαζεμένος ήταν ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό», Νίκος Ταχιάος, ο οποίος προτίμησε να δηλώσει στη (Voria.gr) ότι «δεν έχουμε την παραμικρή πληροφόρηση μέχρι τώρα. Για να κάνουμε οποιοδήποτε σχόλιο πρέπει πρώτα να καθαρογραφεί η απόφαση και να την πάρουμε στα χέρια μας. Όσο δεν έχουμε την επίσημη ανακοίνωση, δεν έχουμε απόφαση».
Την ίδια στιγμή, βέβαια διαρρέουν επίσης ότι η απόφαση ήταν γνωστή στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και κατά την διάρκεια της επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σάββατο αλλά είχε προτιμήσει να μην κάνει καμιά ανακοίνωση. Άλλοι είχαν την πρεμούρα…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον φυσικά έχει το γεγονός στην κυβέρνηση έχουν πλήρη επίγνωση ότι οι χρόνοι και οι προθεσμίες δεν βγαίνουν για την ολοκλήρωση του έργου αφού μόλις πριν τρεις μέρες η κ. Μενδώνη δήλωνε στην TV100 ότι «για την ώρα, εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν ομαλά, μπορούν οι καθυστερήσεις αυτές σε μεγάλο, όχι σε απόλυτο βαθμό, να απορροφηθούν». Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει αυτό το «όχι σε απόλυτο βαθμό». Είναι κάτι που γνωρίζουν όσοι έχουν στοιχειώδη αντίληψη αυτών που μένει να γίνουν μέχρι το 2023, δηλαδή την αποξήλωση των υφιστάμενων αρχαιοτήτων, την νέα ανασκαφή που θα ακολουθήσει, την κατασκευή του σταθμού, και την φυσικά την «υποσχόμενη» επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων. Τουβλάκια λέγκο να στηνόταν οι χρόνοι δεν βγαίνουν.
Επιπλέον ακόμη δεν είναι γνωστές οι δυνατότητες του εργολάβου, δηλαδή της «Ελλάκτωρ» η οποία ταλανίζεται εδώ και μήνες από οικονομικά προβλήματα και διοικητικές ανακατατάξεις το αποτέλεσμα των οποίων δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό στη δημόσια σφαίρα και ενδέχεται να επηρεάσει σοβαρά τις δυνατότητες τις εταιρείες για την εκτέλεση των κυβερνητικών σχεδιασμών.
Και φυσικά οι πρωτομάστορες της επικοινωνίας πρέπει επιπλέον αν εξηγήσουν την βιασύνη τους να δημοσιοποιήσουν την απόφαση του ΣτΕ πριν το ίδιο το δικαστήριο, καθώς η απόφαση ανακοινώνεται «ξερή» χωρίς να δούμε να το σκεπτικό τόσο της πλειοψηφίας των 13 δικαστών όσο φυσικά και των 12 που μειοψήφησαν. Δεν είναι δα και άνευ σημασίας ότι η απόφαση του ΣτΕ για το κορυφαίο αυτό ζήτημα λαμβάνεται με μόλις μία ψήφο διαφορά.
Τώρα αναμένεται και η αντίδραση του κινήματος της κοινωνίας των πολιτών που ακόμη και μεσούσης της πανδημίας έδωσαν έναν συγκλονιστικό αγώνα με κάθε μέσο και τρόπο προκειμένου να σταματήσουν το σχεδιαζόμενο έγκλημα. Ένας αγώνας που φυσικά δεν σταματά με την έκδοση της απόφασης.
Πρώτη και χαρακτηριστική η αντίδραση από τον καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Αριστοτέλη Μέντζο: «Κρίμα! Ωστόσο υπάρχουν και τα Ευρωπαϊκά δικαστήρια».
«Ως Σύλλογος θα τοποθετηθούμε αναλυτικά, όταν το ΣτΕ δημοσιεύσει τη σχετική απόφαση, σύμφωνα με τη θεσμική διαδικασία», ανέφερε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ).
Η πρώτη αντίδραση των αρχαιολόγων
Τις τελευταίες ώρες έχουν δει το φως της δημοσιότητας δημοσιεύματα σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ για τις αρχαιότητες του Σταθμού Βενιζέλου. Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι το ΣτΕ απέρριψε τις προσφυγές των συλλόγων και φορέων ενάντια στην Υπουργική Απόφαση για την απόσπαση των αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου.
Η διαρροή τέτοιων δημοσιευμάτων από κυβερνητικούς κύκλους είναι μια ξεκάθαρα αντιθεσμική ενέργεια. Ως Σύλλογος θα τοποθετηθούμε αναλυτικά, όταν το ΣτΕ δημοσιεύσει τη σχετική απόφαση, σύμφωνα με την θεσμική διαδικασία.
Έως τότε, όμως, η κυβέρνηση θα πρέπει να απαντήσει για ποιο λόγο επέλεξε να αλλάξει τον σχεδιασμό του Μετρό Θεσσαλονίκης, γιατί είμαστε 24 μήνες πριν την ημερομηνία παράδοσης του έργου και δεν προχωράνε οι υπόλοιποι σταθμοί, γιατί όλοι πια γνωρίζουν –και το παραδέχτηκε πρόσφατα και η Αττικό Μετρό- ότι ο σταθμός Βενιζέλου δεν θα παραδοθεί το 2023, ακόμη κι αν προχωρήσει η λύση της καταστροφής της αυθεντικότητας των αρχαιοτήτων που προέκρινε το ΥΠΠΟΑ και η Αττικό Μετρό.
Αν μάλιστα είναι αλήθεια αυτό που διακινεί η ίδια η κυβέρνηση, ότι η απόφαση πάρθηκε με οριακή πλειοψηφία 13-12, δεν έχουν και κανένα ηθικό έρεισμα να καταστρέψουν τον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο. Αντιθέτως, τώρα είναι η ώρα να πάρουν τη γενναία απόφαση να εφαρμόσουν την τεχνική λύση της κατά χώραν διατήρησης!
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, έχοντας στο πλευρό του τη διεθνή επιστημονική κοινότητα καθώς και τους πολίτες που δρουν υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων, θα συνεχίσει τον αγώνα, με μόνο γνώμονα την προστασία των αρχαιοτήτων και το διαχρονικό παρελθόν της Θεσσαλονίκης.
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΕΠΠ) ενώνει τη φωνή της με τις κραυγές αγωνίας για το μέλλον και την τύχη των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ανοίγει τον δρόμο για την καταστροφική αποξήλωσή τους.
Σε ανακοίνωσή της η ΕΕΠΠ επισημαίνει το οριακό της σχετικής πλειοψηφίας στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας και απευθύνει έκκληση στον πρωθυπουργό και την υπουργό Πολιτισμού – έστω και τώρα – να παρέμβουν, καθιστώντας τους συνυπεύθυνους με τη διοίκηση της «Αττικό Μετρό», «για τη μεγαλύτερη πολιτισμική καταστροφή που θα έχει συντελεστεί στη χώρα μας τα τελευταία πενήντα χρόνια… και διεθνή διασυρμό για την Ελλάδα».
Η ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού καλεί τον Πρωθυπουργό και την Υπουργό Πολιτισμού οι οποίοι, μοιραία πλέον, μαζί με την από το 2019 Διοίκηση της «Αττικό Μετρό» θα καταστούν συνυπεύθυνοι για την μεγαλύτερη πολιτισμική καταστροφή που θα έχει συντελεστεί στη χώρα μας τα τελευταία πενήντα χρόνια, να συνειδητοποιήσουν άμεσα ότι η δικαστική αυτή απόφαση αποτελεί Πύρρειο νίκη για την κυβέρνηση και διεθνή διασυρμό για την Ελλάδα. Τους καλούμε να σεβαστούν τις απόψεις των ξένων ειδικών από τα κορυφαία πολιτιστικά ιδρύματα διεθνώς, των Ελλήνων αρχαιολόγων και όλων ημών των συνετών πολιτών που διακαώς επιθυμούμε την διάσωση αυτής της πολιτισμικής κληρονομιάς, εφ' όσον μάλιστα η διατήρηση των συγκεκριμένων αρχαιοτήτων κατά χώραν παραμένει εφικτή και ίσως μάλιστα η μόνη εφικτή λύση που σέβεται την καταληκτική ημερομηνία για το μετρό του Δεκεμβρίου 2023.
Θέματα πολιτισμικής κληρονομιάς δεν αποτελούν κάποιο είδος οικονομικής ή διοικητικής ρύθμισης που επιτρέπεται να κριθούν έστω με την διαφορά μιας ψήφου, αλλά κεντρικά και συστατικά στοιχεία της ελληνικής ταυτότητας που δικαιολογούν τη θέση της χώρας στον κόσμο και όπου, ως εκ τούτου, μόνο μια ευρύτερη συναίνεση μπορεί να προσδώσει ουσιαστική εγκυρότητα σε οποιαδήποτε τελική απόφαση.
![Ωδή στην Αρχαία Ελλάδα: Παιδιά στην Αγγλία φόρεσαν χλαμύδες και ύμνησαν τον ελληνικό πολιτισμό [εικόνες] Πηγή: Ωδή στην Αρχαία Ελλάδα: Παιδιά στην Αγγλία φόρεσαν χλαμύδες και ύμνησαν τον ελληνικό πολιτισμό [εικόνες]](https://www.schizas.com/wp-content/uploads/2014/07/eur660.jpg "Ωδή στην Αρχαία Ελλάδα: Παιδιά στην Αγγλία φόρεσαν χλαμύδες και ύμνησαν τον ελληνικό πολιτισμό [εικόνες]")
