Μπορεί ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς να υποχωρεί από τη νομική διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα, ωστόσο η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν είχε την ίδια αντίδραση.
Στο κείμενο της συνέλευσης για την «Επιστροφή ή Απόδοση Πολιτιστικών Αγαθών στις χώρες προέλευσης» υπάρχει ρητή αναφορά στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Η αποδοχή της ελληνικής πρότασης ήταν ευρύτατη, καθώς συγκηδεμονεύτηκε από συνολικά 74 κράτη, μεταξύ των οποίων και πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημαντικός αριθμός κρατών της Λατινικής Αμερικής, καθώς και αρκετά αραβικά και αφρικανικά κράτη.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία που ενισχύει την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης και προστατεύει την πολιτιστική κληρονομιά γίνεται με αφορμή την καθημερινή καταστροφή έργων και μνημείων πανανθρώπινης πολιτιστικής κληρονομιάς στη Μέση Ανατολή. Επίσης στοχεύει στην εξάλειψη του λαθρεμπορίου αρχαιοτήτων που ενισχύεται από την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Η Απόφαση, η οποία υποβάλλεται από τη χώρα μας ανά τριετία, διαμορφώθηκε, στο τελικό κείμενό της, έπειτα από συστηματικές διαβουλεύσεις με τη διαμεσολάβηση της Ελλάδας, κατόπιν σχετικών οδηγιών του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, καταδεικνύοντας ότι η Ελλάδα, ως κοιτίδα γνώσης και πολιτισμού, βρίσκεται πάντα στην πρωτοπορία για την προάσπιση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προωθώντας ανάλογες πρωτοβουλίες.
Εντύπωση, ωστόσο, και, σαφώς, πολλά ερωτήματα, προκαλεί το γεγονός ότι, την ώρα που η κυβέρνηση, με ενέργειες του υπουργού Εξωτερικών, «πιέζει» έναν διεθνή Οργανισμό με το κύρος των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να υιοθετήσει απόφαση για την επιστροφή των Μαρμάρων, το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού εμφανίζεται να… σηκώνει τα χέρια ψηλά για τη διεκδίκησή τους!
«Η τάση είναι να μην προχωρήσουμε σε νομική διεκδίκηση, κυρίως γιατί κινδυνεύουμε να χάσουμε το σχετικό δικαστήριο» είχε πει, μόλις προ δύο ημερών, στη Βουλή, ο κ. Μπαλτάς, προκαλώντας «θύελλα» αντιδράσεων. Και αυτό, καθώς για πρώτη φορά ένας Έλληνας υπουργός Πολιτισμού -ο οποίος, μάλιστα, αναφέρθηκε στα Γλυπτά ως «Ελγίνεια»- υποστήριξε δημόσια πως μια δικαστική διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα θα απέβαινε υπέρ των Βρετανών.
Είναι, δε, εντυπωσιακό ότι η δήλωση του κ. Μπαλτά έγινε κατά τη συζήτηση, στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, νομοσχεδίου σχετικού με την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών, που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους-μέλους της ΕΕ.
Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι που αποκτά ιδιαίτερη σημασία η ειδική μνεία που γίνεται στην Απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την κινητοποίηση των κρατών-μελών ως προς την επιστροφή κλαπέντων πολιτιστικών θησαυρών, με ρητή αναφορά στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Σημειωτέον, ότι μια άλλη, εξίσου σημαντική διάσταση της Απόφασης, είναι η καταδίκη της καταστροφής μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιοχές ένοπλων συρράξεων, συμπεριλαμβανομένων των υπό κατοχή εδαφών, καθώς και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών από ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες, όπως οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.
