Το αμπέλι μαζί με το σταφύλι και τα παράγωγα του ήταν γνωστά ακόμη από την παλαιολιθική εποχή. Κουκούτσια σταφυλιών έχουν βρεθεί μετά από ανασκαφές σε κατοικίες που ανάγονται στην εποχή του χαλκού!
Κατά την μυθολογία, ο Στάφυλος γιος του Διονύσου και της Αριάδνης, ήταν βοσκός του βασιλιά Οινέα. Ο Στάφυλος παρατήρησε ότι όταν έβοσκε τις κατσίκες του, κάποια από αυτές τρώγοντας τον καρπό των αμπελιών πάχαινε περισσότερο από τις άλλες,άλλα και ότι ”τρελαινόταν”!Τότε ο Στάφυλος μάζεψε μερικά σταφύλια και τα πήγε στον βασιλιά του. Ο Οινέας παρασκεύασε τότε ένα χυμό τον οποίο ονόμασε “οίνο”, ενώ στον καρπό έδωσε το όνομα του βοσκού του (σταφύλι) προς τιμήν του.
Στην περιοχή της Βισαλτίας η γνώση της καλλιέργεια της αμπέλου είναι διαδεδομένη από τα βάθη της αρχαιότητας και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την λατρεία του Διονύσου από τους αρχαίους κατοίκους της περιοχής.Γεγονός που επιβεβαιώνει και αρχαίος οργανωμένος ληνός(πατητήριο σταφυλιών)που έχει βρεθεί στην Τερπνή .
Αυτή την εποχή, από τέλη Σεπτεμβρίου ως και τα μέσα Οκτωβρίου ξεκινά ο τρύγος.Τα παλιότερα χρόνια ο τρύγος είχε την μορφή πανηγυριού παρά αγροτικής εργασίας.Και σήμερα όμως ο τρύγος αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία,αφού άνθρωποι κάθε ηλικίας φροντίζουν να βρίσκονται εκείνη την ημέρα στον τρύγο.
Τα σταφύλια θα μαζευτούν στα καλάθια και τα κο(υ)φίνια και θα μεταφερθούν στα σπίτια όπου και θα πατηθούν.Αυτό σήμερα γίνεται με χειροκίνητες και ηλεκτροκίνητες μηχανές ή με τον παραδοσιακό τρόπο,δηλαδή με τα πόδια!
Μετά θα τοποθετηθούν στα βαρέλια όπου και θα παραμείνουν περίπου ένα μήνα.
Αφού λοιπόν ο μούστος θα ωριμάσει,θα στραγγιστεί από τα βαρέλια και μέσα θα παραμείνουν τα απομεινάρια ,δηλ.τα κουκούτσια και τα τσαμπιά από τα σταφύλια.Τα ονομαζόμενα και “τσίπρα”.
Αυτά θα φορτωθούν και θα μεταφερθούν στα “καζάνια” για να ξεκινήσει η διαδικασία της απόσταξης.
Η παρασκευή του τσίπουρου στην Βισαλτία και ειδικότερα στην Τερπνή, απότελει ίσως την πιο αγαπημένη ασχολία των κατοικών.
Το φρέσκο τσίπουρο σε λίγο θα αρχίσει να ρέει από τους αποστακτήρες,και ένα πραγματικό γλέντι θα αρχίσει να στήνεται γύρω από κάθε “καζάνι”, με τους μεζέδες από τα “κάρβουνα” ,ζουρνάδες και νταούλια,μέχρι… και λαϊκές ορχήστρες!!
Ο Διόνυσος αυτές τις νύχτες ξενυχτά στην Βισαλτία…!
(Παρακολουθώντας την όλη διαδικασία,και μαζί με υλικό που συγκεντρώθηκε και από πέρυσι, θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε σε ένα βίντεο όλη αυτή την πραγματική “ιεροτελεστία”.)
Πηγή: ΒΙΣΑΛΤΗΣ
