Η πραγματική ιστορία της Black Friday εδράζεται στην Αμερική τον 18ο αιώνα
Ήταν η ημέρα που οι δουλέμποροι αγόραζαν δούλους σε χαμηλή τιμή για να τους μεταπουλήσουν μετά από μήνες!.
Αγόραζαν και πούλαγαν τους αλυσοδεμένους νέγρους, όπως στη ζωοπανήγυρη!
Αυτές οι αγοραπωλησίες γίνονταν την τελευταία Παρασκευή κάθε Νοέμβρη, εποχή που είχε τελειώσει η συγκομιδή του καλαμποκιού και των άλλων καλλιεργειών της χρονιάς την ημέρα μετά το Thanksgiving.
Κι εμείς εδώ, δίχως αυτογνωσία, δίχως ιστορική επίγνωση, μιμητικά ”γιορτάζουμε” τη ”μαύρη Παρασκευή” !
Ό,τι πιο αποκρουστικό, ό,τι πιο δυσώδες, ό,τι πιο απάνθρωπο έχει να επιδείξει η ανθρώπινη ιστορία !
Ντροπή και κρίμα !
… και κρίμα στην Ευρώπη του Διαφωτισμού, στην Ευρώπη του Μοντεσκιέ και του Βολταίρου, του Ντιντερό, του Ρουσσώ …
Ουσιαστικά η Black Friday έχει άμεση σχέση με το δουλεμπόριο στην Αμερική παρότι πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι μύθος. Η ιστορία τους διαψεύδει γιατί το συγκεκριμένο γεγονός διδασκόταν στο μάθημα της Αμερικάνικης Ιστορίας πριν από 30 χρόνια και μάλιστα οι αναφορές ήταν πολύ ‘'ωμές'' στην περιγραφή.
Τα τελευταία χρόνια και εξαιτίας του κινήματος Black lives matter, θέλουν να εξομαλύνουν την κατάσταση ώστε η Black Friday να μην συνδέεται με ένα τόσο αποκρουστικό, δυσάρεστο και λυπηρό γεγονός, που έχει να επιδείξει η Αμερικάνικη Ιστορία.
Νεότερες εκδοχές της Black Friday, ώστε να ξεπλύνει το άσχημο παρελθόν της
Κατά τον 19ο αιώνα τα μαγαζιά διοργάνωναν παρελάσεις στους δρόμους των μεγαλουπόλεων για να σηματοδοτήσουν την πρώτη ημέρα των προσφορών της χριστουγεννιάτικης περιόδου. Στο τέλος των παρελάσεων πάντα εμφανιζόταν ένας άνδρας ντυμένος Άγιος Βασίλης.
Το μελάνι
Στις αρχές της δεκαετίας του 60 τα λογιστικά φύλλα και οι αποδείξεις ήταν χειρόγραφα. Τα καταστήματα είχαν δύο χρώματα μελανιού για να καταγράφουν τα στοιχεία.
Με κόκκινο μελάνι σημειώνονταν οι ημέρες με αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων και με μαύρο οι ημέρες με θετικό απολογισμό. Η πρώτη μέρα των πωλήσεων της χριστουγεννιάτικης περιόδου, που είχε αυξημένους τζίρους για τους καταστηματάρχες σημειωνόταν με μαύρο και έτσι ονομάστηκε “Μαύρη Παρασκευή”. Δήλωνε δηλαδή την άνοδο του τζίρου.
Το κυκλοφοριακό
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ο όρος χρησιμοποιήθηκε από τους αστυνομικούς της Φιλαδέλφειας των ΗΠΑ για περιγράψει την κυκλοφοριακή συμφόρηση από αυτοκίνητα και πεζούς, που προκαλούνταν εξαιτίας των προσφορών της χριστουγεννιάτικης περιόδου.
Λόγω της κίνησης γίνονταν περισσότερα ατυχήματα στους δρόμους και συνήθως εκείνη την ημέρα οι αστυνομικοί εργάζονταν υπερωρίες για να διαχειριστούν την κατάσταση. Αυτό τους δυσαρεστούσε.
Οι πρώτες αναφορές για τη χρήση του όρου “Black Friday” προέρχονται από την Φιλαδέλφεια, όπου χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την μεγάλη και ενοχλητική για τους πεζούς κυκλοφορία οχημάτων, που σημειωνόταν την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών. Αυτή η χρήση του όρου χρονολογείται τουλάχιστον από το 1961.
Μετά από είκοσι χρόνια η φράση έγινε δημοφιλής επειδή συνδέθηκε με τα κέρδη του λιανεμπορίου.
Στην αμερικάνικη αργκό οι εισπράξεις πέρασαν από “το κόκκινο” (in the red) “στο μαύρο” (in the black)
Οι καταστηματάρχες της Φιλαδέλφειας δεν ήθελαν η μέρα να αποκτήσει αρνητική έννοια. Κάποιοι σκέφτηκαν να την μετονομάσουν σε “Μεγάλη Παρασκευή”. Τελικά, ο όρος της “Μαύρης Παρασκευής” διατηρήθηκε και περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 80 τον διέδωσαν ως σημάδι επιτυχίας και κερδοφορίας.
Ήταν η μέρα αμοιβαίου συμφέροντος ανάμεσα στους καταστηματάρχες και τους καταναλωτές. Η μία πλευρά κέρδιζε λόγω του τζίρου και η άλλη αγόραζε φθηνά. Το μάρκετινγκ της Black Friday έκανε το μαύρο, «άσπρο».
Η “μαύρη Παρασκευή” λοιπόν είναι μία καθαρά αμερικανική επινόηση.
:extract_focal()/https%3A%2F%2Fcdn.shopify.com%2Fs%2Ffiles%2F1%2F0326%2F7917%2Ffiles%2Fbrazilblackfriday1_grande.jpg%3Fv%3D1573810313)
Τι μπλακ φράϊντεϊ, τι σάϊμπερ μάντεϊ
Ο όρος “μαύρη Παρασκευή”, ο οποίος έχει εν πολλοίς διευρυνθεί και διεθνοποιηθεί, πλέον αποτελεί απλώς ένα σημείο αναφοράς. Οι μέρες των εκπτώσεων ξεκινούν ακόμη και μία εβδομάδα νωρίτερα, ενώ έχει μάλιστα θεσπιστεί και ένας άλλος όρος, η Cyber Monday (η Δευτέρα που έπεται της Black Friday) η οποία αναφέρεται αποκλειστικά στα καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου.
Από την πλευρά των καταναλωτών πάντως, η Black Friday μπορεί να είναι επίσης μία καλή ευκαιρία για όσους ούτως ή άλλως επρόκειτο να αγοράσουν κάτι συγκεκριμένο, ωστόσο την ίδια στιγμή αποτελεί και μία παγίδα άσκοπης και υπερβολικής κατανάλωσης.
Αν και η Black Friday στη χώρα μας δεν αποτελεί αργία, δε συνδέεται με κάποια γιορτή και ακολουθεί τις “ενδιάμεσες” φθινοπωρινές εκπτώσεις που στις Η.Π.Α. δεν υφίστανται, έχει από το 2016 θεσπιστεί και στη χώρα μας από μία μερίδα κυρίως μεγάλων επιχειρήσεων που βρίσκουν την ευκαιρία να ρευστοποιήσουν το απούλητο απόθεμά τους, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τις πωλήσεις τους.
Πηγές:
