«Σε όλα υπάρχει εκ φύσεως κάτι το θείο» -‘Πάντα γαρ φύσει έχει τι θείον’.
Αριστοτέλης (Ηθικά Νικομάχεια,1153b,30-32).
Η φύση ως η μεγάλη μητέρα, η πλανητική μήτρα της ζωής, έθρεψε τον άνθρωπο ως κορωνίδα της πλανητικής ύπαρξης. Ο μεταμοντέρνος άνθρωπος, βρίσκεται σε αντίθεση με την φύση, για αυτό και βιώνουμε μια παγκόσμια οικολογική κρίση και τις συνέπειες της, οι οποίες δεν απειλούν, πλέον, μόνο την ισορροπία των οικοσυστημάτων και την επιβίωση των έμβιων όντων, αλλά και την ψυχοσωματική υγεία και την ποιότητα ζωής των παρόντων και των μελλοντικών γενιών.
Αυτή η οικολογική κρίση έχει βαθιές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αιτίες, εφόσον οι ρίζες της βρίσκονται στην βαθιά αποξενωμένη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με τη φύση. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει την αίσθηση μιας βαθύτερης ιερής ενότητας με τη φύση, χρησιμοποιεί άνευ ορίου όλους τους πόρους προς εκμετάλλευση και τελικά καταστροφή. Στον «ανεπτυγμένο» κόσμο έχουμε, πλέον, δημιουργήσει ένα σύστημα που αδυνατούμε να ελέγξουμε.
Ζούμε συνεχώς υπό την πίεση του χρόνου, και της απόκτησης υλικών αγαθών. Έχουμε δημιουργήσει μία κοινωνία όπου οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι και στην οποία είμαστε τόσο απασχολημένοι από τα προσωπικά μας προβλήματα ώστε δεν έχουμε την πολυτέλεια να ασχοληθούμε με το τι συμβαίνει στην ανθρώπινη οικογένεια και στον πλανήτη μας. Μη κατανοώντας τη διαφορά ανάμεσα στην ικανοποίηση από τη ζωή και την ευτυχία αισθανόμαστε δυστυχισμένοι παρά τα υλικά αγαθά που αποκτούμε.
Αυτή η βαθιά οικολογική, κοινωνική και πνευματική κρίση αναδεικνύει την ανάγκη για τον επανακαθορισμό των αξιών και του τρόπου ζωής των σύγχρονων, δυτικών κοινωνιών. Αναδεικνύει, επιπλέον, την ανάγκη εστίασης στη σχέση ανθρώπου – φύσης και στην ενδυνάμωση των περιβαλλοντικών ηθικών αξιών.
Σήμερα, ο άνθρωπος έχει χάσει την αίσθηση της βαθύτερης ενότητας με τη φύση δεν θεωρεί τίποτα ιερό, αντίθετα αναγνωρίζει τα πάντα χρηστικά ως πόρους προς χρησιμοποίηση, εκμετάλλευση και τελικά καταστροφή. Ο Thich Nhat Hanh , ένας από τους βασικούς εκπροσώπους της πνευματικής οικολογίας, Βιετναμέζος βουδιστής μοναχός και Δάσκαλος του Ζεν, γράφει ότι όταν αναγνωρίζουμε τις αξίες και την ομορφιά της Μητέρας Γης γεννιέται μέσα μας, ένα συναίσθημα που τείνει να μας συνδέσει με αυτήν – η αγάπη. Η αίσθηση της ενότητας με τη φύση είναι το νόημα της αγάπης. [1]
Παλαιότερα όταν ακόμα οι άνθρωποι δεν είχαν αναπτύξει ένα τεχνολογικό πολιτισμό αντίστοιχο με τον δικό μας, πίστευαν πως υπάρχει στον κόσμο μια κρυμμένη σοφία, μία σοφία, που ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πια ξεχάσει. Μια σοφία που κρύβεται σε κάθε δέντρο, σε κάθε βότσαλο, σε κάθε άστρο, αλλά και στο ίδιο μας το σώμα. Όποιος ανακαλύψει ξανά αυτή την κρυμμένη σοφία, θα μάθει όχι μόνο τη γλώσσα του σύμπαντος, αλλά και τα μυστικά της Δημιουργίας. Θα ανακαλύψει χαμένες του δυνάμεις, θα διευρύνει τη συνειδητότητα του αλλά κυρίως, θα συνειδητοποιήσει τη θέση του στο σύμπαν. [2]
H απομάκρυνση του ανθρώπου από τη Φύση δημιουργεί μια απόσταση. Αυτή η απόσταση λειτουργεί ως παραμορφωτικός φακός. Η απόστασή μας είναι που δημιουργεί την αλλοίωση, την παραμόρφωση της όντως πραγματικότητας. Έτσι μαθαίνουμε να μην αναζητούμε τη Θεότητα μακριά από εμάς, αν την έχουμε κοντά μας ή ακόμη και μέσα μας. [3]
Ο καθένας µας είναι υπεύθυνος να προσδιορίσει τον αποκλειστικά δικό του σκοπό ύπαρξης και τη θέση του µέσα σε αυτή τη ζωή που τυχαία του χαρίστηκε. Μια ζωή που είναι «από εδώ µέχρι εκεί», μετρημένη και όχι άπειρη σαν το σύµπαν που µας φιλοξενεί.[4]
Η επαφή με τη φύση είναι ένας τρόπος ύπαρξης, ζωής και σχέσης με τα άλλα ζωντανά όντα. Ανακτώντας τις αισθήσεις της ύπαρξης στη φύση, θυμόμαστε ότι είμαστε μέρος του ιστού της ζωής, αγαπάμε και φροντίζουμε όλα όσα βρίσκονται γύρω μας, όπως αγαπάμε και φροντίζουμε τους εαυτούς μας. Δεν μπορούμε να αποσυνδεθούμε από αυτό που είμαστε. Η βλάβη σε οποιοδήποτε μέρος του επηρεάζει αναπόφευκτα ολόκληρο το δίκτυο.
Τα πάντα στη Γη αποτελούν μέρος της ίδιας οικογένειας: οι πέτρες, τα δέντρα, τα σύννεφα, τα ζώα που κολυμπούν, πετούν, σέρνονται ή περπατούν, ο ήλιος και το φεγγάρι. Κάθε ένα από τα όντα ενσωματώνει μοναδική σοφία ως αποτέλεσμα των προσαρμογών και σχέσεων του με τα άλλα όντα. Όπως υποστήριζε ο Πλωτίνος (Eννεάδες):
«Όπως αυτός που αναβλέπει στον ουρανό, και βλέπει το φέγγος των άστρων, αναθυμάται τον δημιουργό τους, και τον αναζητά, έτσι και αυτός που θεάται και ενορά, και θαυμάζει τον νοητό κόσμο, πρέπει να αναζητά τον δημιουργό τούτου: ποιος είναι αυτός που έφερε σε ύπαρξη μια τέτοια λαμπρότητα; που είναι, και πως είναι αυτός που γέννησε έναν τόσο σπουδαίο γιο σαν τον νου, ο οποίος είναι ωραίος κορεσμός [ = «κόρος»] και μάλιστα γιος [ = «κόρος»] Εκείνου [του Θεού]
Καθένας έχει τα πάντα μέσα του, τα πάντα είναι παντού και κάθε τι είναι το παν το ατομικό είναι το όλο και η λαμπρότητα είναι απέραντη. Καθένα τους είναι μεγάλο, γιατί και το μικρό είναι μεγάλο. Ο ήλιος είναι εκεί όλα τα αστέρια, και κάθε αστέρι είναι ήλιος συν όλα τα αστέρια. Σε κάθε ατομικό ον υπερέχει κάτι άλλο, μέσα του όμως φανερώνονται και όλα τα όντα …. Όσο μια ωραιότητα βρίσκεται έξω από εμάς, δεν τη βλέπουμε, όταν όμως εισδύσει στα ενδότερα, μας επηρεάζει…. Όταν δεν γνωρίζουμε τα ενδότερα , επιδιώκουμε τα εξωτερικά και δεν ξέρουμε ότι τα ενδότερα είναι η κινητήρια αιτία. Όπως όταν κάποιος που βλέπει το δικό του κατόπτρισμα, το καταδιώκει, επειδή αγνοεί από πού αυτό προέρχεται ..»
Σε τελική ανάλυση σύμφωνα και με την σύγχρονη αστροφυσική, είμαστε όλοι μας αστρόσκονη, και κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα. Κάποια μέρα θα υπάρξουν άλλοι κόσμοι, γεμάτοι με άλλα όντα, αστράνθρωποι σαν εμάς, που θα γεννηθούν από τις στάχτες ενός, κάποιου, πεθαμένου άστρου. Ενός άστρου που σήμερα το λέμε Ήλιο. [5]
Η επανα – σύνδεση με την φύση μεγιστοποιεί τα οφέλη όταν γίνεται με την μέγιστη ενσυνειδητότητα. Η φύση είναι το ιδανικό μέρος για να ασκεί κανείς την ενσυνειδητότητα επειδή ο νους έχει λιγότερα εξωτερικά ερεθίσματα, με αποτέλεσμα λιγότερες αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα. Στην πραγματικότητα, οι πρακτικές τόσο της ενσυνειδητότητας όσο και των διαλογιστικών παραδόσεων εκτελούνται συνήθως στη φύση για τον λόγο αυτό.
Τα δέντρα λ.χ εισπνέουν το διοξείδιο τού άνθρακα και εκπνέουν οξυγόνο. Ο άνθρωπος εισπνέει οξυγόνο, εκπνέει διοξείδιο του άνθρακα. Υπάρχει μία αλληλοσύνδεση και μια αλληλεξάρτηση παντού στην φύση, τα πάντα είναι ένας ατελείωτος, ενωμένος ωκεανός.
Έτσι και στον άνθρωπο, η αναπνοή προσφέρει στο σώμα μας ζωή, πολύτιμη ζωτική ενέργεια. Ο έλεγχος της αναπνοής είναι ανθρώπινο προνόμιο. Κανένας άλλος ζωντανός οργανισμός δεν μπορεί να ελέγξει συνειδητά την αναπνοή του, εκτός από τον άνθρωπο. Όπως αναφέρει ένα ρητό:
«όταν κάποιος έχει τον έλεγχο της αναπνοής του κανένας δεν μπορεί να του στερήσει την γαλήνη».
Μάθε να αναπνέεις συνειδητά και με ρυθμό. Η συνειδητή και η ρυθμική αναπνοή με εισπνοές, παύσεις και εκπνοές, είναι μυστικό μακροζωίας και πνευματικής διαύγειας. Η συνειδητή αναπνοή αυξάνει την οξυγόνωση, και αυξάνει την εσωτερική θερμότητα στο σώμα.
Ηρεμεί σώμα και νου, προσφέρει μια έντονη αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, βοηθά να συνδεθούμε με τον εσωτερικό μας εαυτό και να αναπτύξουμε την επίγνωση μας. Μας δίνει άμεση πρόσβαση και έλεγχο στο ενεργειακό μας σώμα, διεγείρει τα ενεργειακά μας κανάλια, αυξάνει την δυνατότητα συγκέντρωσης, διευκολύνει την ροή της ζωτικής ενέργειας, ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση, εξισορροπεί το καρδιοαναπνευστικό σύστημα, γυμνάζει το διάφραγμα αυξάνοντας την αναπνευστική ικανότητα και την περιεκτικότητα του οξυγόνου στο αίμα.
Η φύση σε συνδυασμό με την ενσυνειδητότητα έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ουσιαστικές εμπειρίες ενδοσκόπησης που καλλιεργούν ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης της φύσης, και της πραγματικής μας φύσης. Σύνδεση με τη γη , σύνδεση με τον ιστό της ζωή, ξύπνημα των αισθήσεων. Ανακτώντας τις αισθήσεις της ύπαρξης στη φύση, θυμόμαστε ότι είμαστε μέρος του ιστού της ζωής, αυξάνοντας τη «ζώνη επίγνωσης» μας.
Για να γίνουν πιο όμορφες οι πόλεις, να σπέρνετε λουλούδια… Να περπατάτε με τις τσέπες γεμάτες σπόρους και, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, να τους σκορπίζετε στην άσφαλτο, μέχρι την μέρα που καινούρια βλαστάρια θα διέλυαν την πόλη με τη δύναμη ενός κατακλυσμού. Να μπήξετε αμέτρητες σφήνες γεμάτες ζωή μες στο μπετόν των μητροπόλεων, και τότε αυτές θα γίνουν πιο αρμονικές, πιο φυσικές, πιο όμορφες, πιο ανθρώπινες..! [6].
Παραπομπές:
1. «Θεραπεύοντας την αποξένωση των νέων γενιών από τη φύση», Ίριδα Τσεβρένη, Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Π.Ε.Ε.Κ.Π.Ε
2. Απόσπασμα από το Περιοδικό Άβατον ( 164 φάκελος Πανψυχισμός).
3. Giordano Bruno.
4. Απόσπασμα από συνέντευξη του καθηγητή Δηµήτρη Νανόπουλου.
5. «Είμαστε αστρόσκονη-Σύμπαν, μια ιστορία χωρίς τέλος», Διονύσης Σιμόπουλος.
6. JEAN-MARIE BLAS DE ROBLES , «εκεί που ζουν οι τίγρεις» (παράφραση).
Φωτ: Το Κέκενχοφ (Keukenhof), επίσης γνωστό ως ο Κήπος της Ευρώπης, είναι ένας από τους μεγαλύτερους κήπους λουλουδιών στον κόσμο, νοτιοδυτικά του Άμστερνταμ. Περίπου 7 εκατομμύρια βολβοί λουλουδιών φυτεύονται στους κήπους ετησίως, ενώ είναι ευρέως γνωστό για τις τουλίπες του. Συνήθως 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι ετησίως επισκέπτονται το Κέκενχοφ ή 26.000 επισκέπτες την ημέρα.