(ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΑΡΑΓΜΕΝΗ ΔΙΕΤΙΑ, ΤΟΥ ΠΡΕΣΒΗ ΕΠΙ ΤΙΜΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΕΛΜΗ, ΓΑΜΒΡΟΥ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΜΑΡΚΕΖΙΝΗ)
1. 21/9/1973. Θετική στάση για κίνηση Μαρκεζίνη. Σοσιαλιστές, κατά πλειονότητα, Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ , το κατά κάποιο τρόπο υποκατάστατο του παράνομου ΚΚΕ προ της δικτατορίας).
2. 1-7/10/1973. Κυβέρνηση Μαρκεζίνη.
3. 7/10/1973. Έναρξη εχθροπραξιών στη Μέση Ανατολή.
4. 9-10/10/1973. Θερμές εκδηλώσεις υπέρ κίνησης Μρκεζίνη από, Σταύρο Νιάρχο, καθηγητή Ιωάννη Γεωργάκη, έγκριτο δημοσιογράφο Γιάννη Μαρίνο, τον καθηγητή Άγγελο Αγγελόπουλο και άλλους.
5. 6/11/1973. Συζήτηση Μακαρίου με πρωθυπουργό Μαρκεζίνη. Μαρκεζίνης λέει ότι κατά τη γνώμη του ο ΟΗΕ δεν παρέχει καμία δυνατότητα για να προωθηθεί το Κυπριακό, αφού επί σειράν ετών η προσφυγή στον ΟΗΕ δεν απέδωσε. Προτείνει απευθείας διαπραγματεύσεις με την Τουρκία (είχε προηγηθεί ιδιωτικό
6. 6-10/11/1973. Αδιευκρίνηστη η στάση Καραμανλή για κυβέρνηση Μαρκεζίνη.
7. 15/11/1973. Ετοιμασία εξαγγελιών Μαρκεζίνη που προβλεπόταν να γίνουν την επομένην. Μεταξύ άλλων οι εξαγγελίες προέβλεπαν. Θέσπιση νόμου περί κομμάτων με πρόβλεψη κρατικής επιχορηγήσεως τους αποκλειόμενης με βαρύτατες ποινές κάθε άλλης χρηματοδότησης τους. Επιστροφή αντιστασιακών εξωτερικού και απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας σε όσους είχε αφαιρεθεί. Αναλογικό εκλογικό σύστημα.
8. 15, 16, 17/11/1973. Γεγονότα Πολυτεχνείου.
9. 18/11/1973. Δηλώσεις πρέσβεως ΗΠΑ Τάσκα υπέρ κυβέρνησης Μαρκεζίνη.
10. 19/11/1973. Δηλώσεις Κανελλόπουλου, αρχηγού τότε του κόμματος ΕΡΕ του Καραμανλή, , ως εδήλωσε, (σημείωση Ε.Μ. προφανώς και μετά από συνεννόηση με Καραμανλή), και σαφώς εναντίον της κυβέρνησης Μαρκεζίνη.
11. 21/11/1973. Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί εζήτησαν από Έλληνες στρατιωτικούς τη χρησιμοποίηση των στρατιωτικών αεροδρομίων Ελευσίνας και Σούδας Κρήτης (πράγμα που στην ουσία θα τα μετέτρεπε σε Αμερικανικές βάσεις). Μαρκεζίνης και Παπαδόιπουλος απορρίπτουν το αίτημα που δεν περιλαμβανόταν στη σύμβαση του 1953 (Ελληνοαμερικανική συμφωνία του 1953).
12. 22/11/1973.
13. 23/11/1973. Επίσκεψη στη Λάρισσα του Αμερικανού πτέραρχου της Νοτιανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ με έδρα τη Νάπολη. (Επιστροφή του στην Αθήνα το Σάββατο 24/11/1973).
14. 24/11/1973. Ο τότε αρχηγός Ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Ζαγοριανάκος
15. 24/11/1973. Καμμία δήλωση Καραμανλή μέχρι σήμερα.
16. 25/11/1973. Επίσκεψη την Κυριακή τα ξημερώματα στο ξενοδοχείο Χίλτον της Αθήνας του Αμερικανού πτεράρχου της Νοτιανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, όπου έμενε κάποιος Έλληνας στρατηγός. All OK?>>.
17. 25/11/1973
18. 3/12/1973. Κατά πληροφορίες Παναγιωτάκου
19. 24/12/1973. Ο Παλαμάς (διπλωματικός, ΥΠ.ΕΞ. της κυβέρνησης Μαρκεζίνη, ανέφερε ότι ο Άγγελος Βλάχος
(Σημείωση Ε. Μ. . Πρόκειται για τον γνωστό υβριστή του Μακαρίου σε συνέντευξη του στο δημοσιογράφο Παπαχελά. Τον Βλάχο χρησιμοποίησε ιδιαίτερα ως θα αναφερθεί στη συνέχεια ο Καραμανλής άμα τη επιστροφή του μετά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και την κατά την κατά τη γνώμη μου προγραμματισμένη πτώση της χούντας του Ιωαννίδη).
20. 5/1/1974
21. 28/2/1974. Θάνατος του Γρίβα-Διγενή από καρδιακή προσβολή (; ΕΜ).
22. 23/2/1974. Η Τουρκία ανέθεσε σε δύο εταιρίες να διενεργήσουν υποθαλάσσιες γεωτρήσεις έναντι της Μικράς Ασίας προς ανεύρεση πετρελαίου στη ελληνική υφαλοκρηπίδα, ισχυριζόμενη ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα (πράγμα που δεν δέκτηκε η ακολουθήσα διάσκεψη της Βενεζουέλας για το δίκαιο της θάλασσας το καλοκαίρι του 1974).
23. 30/3/1974. Ένταση με την Τουρκία σε όλα τα μέτωπα. Πλην του θέματος της υφαλοκρηπίδας, σκληρυνση των Τούρκων ως προς την Κύπρο, με δηλώσεις Ετσεβίτ (ο Τούρκος πρωθυπουργός της μετέπειτα εισβολής στην Κύπρο), περί ομοσπονδοποίησης, κτλ. Κυκλοφορία φημών για επιστράτευση των Τούρκων.
24. 2/4/1974
25. 4/4/1974. Διαψεύδονται πληροφορίες ότι ο Ιωαννίδης αντικαταστάθηκε από τον στρατηγό Ντάβο. Διαδίδεται ότι θα υπάρξει μεταβολή προ ή μετά το Πάσχα.
26. 17/4/1974. Οι προφητεύσαντες σοβαρές εσωτερικές μεταβολές για την περί το πάσχα εποχή μεταθέτουν τώρα τα γεγονότα για Ιούνιο-Ιούλιο.
27. 27/4/1974. Ο Τζούνης (του ΥΠ.ΕΞ.) ενημερώνει Μαρκεζίνη ότι η κατάσταση στο ΥΠ.ΕΞ. χαώδης και ότι θεωρεί ότι μπορούν να υπάρξουν επικίνδυνες εξελίξεις για Κυπριακό και υφαλοκρηπίδα. Σημειώνει ότι επί συνομιλίας του Μπονάνου με Τούρκο πρέσβυ, ο ίδιος, καίτοι κατεξοχήν αρμόδιος, ουδεμίαν ενημέρωση είχε.
28. 8/5/1974. Αλλεπάλληλες μεταβάσεις στη Θεσσαλονίκη ανωτάτων αξιωματικών υπό διαφόρους προφάσεις. Προφανώς, κάτι γίνεται.
29. 8/5/1974. Συνομιλίες στην Λευκωσία Κισιγκερ και Γκρομίκο για πόλεμο Μέσης Ανατολής.
30. 19/5/1974. Πρέσβυς Σωσσίδης ενημερώνει Μαρκεζίνη, ότι κατά πληροφορίες του, προωθείται λύση Στεφανόπουλου-Καραμανλή, στην οποία εμπλέκεται και ο Παλαμάς.
31. 22/5/1974. Παρά τα λεγόμενα από διαφόρους κύκλους ότι πρόκειται τον Ιούνιο να υπάρξουν εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο, το καθεστώς Ιωαννίδη σκληραίνει τη στάση του ίσως λόγω παροδικής επικράτησης των πλέον αδιαλλάκτων πυρήνων.
32. 23/5/1974
33. 26/5/1974. Τούρκοι εσκεμμένα παρασιωπούν Κυπριακό και οξύνουν την κατάσταση με υφαλοκρηπίδα.
34. 29/5/1974. Μίλησε ο Καραμανλής εναντίον του καθεστώτος, τονίζοντας ότι οδηγεί τον τόπο σε αδιέξοδο.
35. 31/5/1974. Εμφάνιση Τουρκικού ωκεοναγραφικού σκάφους στο Αιγαίο συνοδευόμενου από τουρκικά πολεμικά. Επιφυλακή Ενόπλων Δυνάμεων.
36. 31/5/1974.
Ο Τούκος πρέσβυς Γκουρούν πληροφόρησε Μαρκεζίνη κατά τη διάρκεια του γεύματος ότι ο στρατηγός Ντάβος βρίσκεται στη Σμύρνη, όπου συνομιλεί με Αμερικανούς και Τούρκους αξιωματικούς.
37. 20/6/1974. Τελεσίγραφο του Μακαρίου με επιστολή προς Γκιζίκη (Πρόεδρο δικτατορικής κυβέρνησης) για την απομάκρυνση και μη προαγωγή αριθμού Ελλήνων αξιωματικών της Εθνοφρουράς της Κύπρου που συνωμοτούσαν εναντίον του. Την παραίτησεη Βλάχου και την αποχώρηση Τζούνη ακολουθεί η παραίτηση Τετενέ , επειδή δεν ενημερώθηκε επί της επιστολής Μακαρίου προς Γκιζίκη. ΥΠ.ΕΞ. σε διάλυση. Όλοι θέλουν να διαχωρίσουν τη θέση τους από την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση.
38. 15/7/1974. Πραξικόπημα χούντας εναντίον του Μακαρίου
39. 18/7/1974. Αμερικανοί τηρούν χλιαρή στάση. Ελληνικό ΥΠ.ΕΞ. σε πλήρη διάλυση. Ο τέως βασιλέας ζητεί από τον Ελληνικό Στρατό να επαναστατήσει εναντίον της Χούντας. Το ίδιο κάνει και Καραμανλής και προσφέρεταινα τεθεί αμέσως στη διάθεση του έθνους.
40. 19/7/1974. Κανείς δεν αμφισβητεί την ανάμειξη των ΗΠΑ στα πρόσφατα γεγονότα στην Κύπρο. Πολλοί λέγουν ότι ο Νίξον συμφώνησε με τους Ρώσσους κατά την πρόσφατη μετάβαση του στη Μόσχα, η Μέση Ανατολή και η Κύπρος να περιέλθουν στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, ενώ η Βουλγαρία, η Γιουγκοσλαβία και η Ρουμανία να παραμείνουν στην ΕΣΣΔ.
41. 20/7/1974. Η Κύπρος υφίσταται Τουρκική εισβολή και οι Τούρκοι με την ανοχήν της χούντας (σημ. Ε.Μ:, που δεν επέτρεψε στον αρμόδιο αξιωματικό για την άμυνα της περιοχής Παύλο Κουρούπη, να αναπτυχθεί έγκαιρα για να εμποδίσει την απόβαση των Τούρκων), δημιουργούν προγεφύρωμα κοντά στην Κερύνια (σημ. Ε.Μ.:, παρά την καθυστερημένη ηρωϊκή αντίσταση με τους άνδρες του, του ηρωϊκώς πεσόντα αξιωματικού Παύλου Κουρούπη που καθήλωσε αρκετό χρόνο τους Τούρκους δημιουργώντας τους πολύ μεγάλες απώλειες. Η Χούντα επίσης, παρά τις δραματικές εκκλήσεις Ελλήνων αξιωματικών, δεν επέτρεψε την νυκτερινή μετάβαση των ελληνικών αρμάτων μάχης στην περιοχή της Κερύνιας, με αποτέλεσμα κατά τη μετάβαση τους εκεί την ημέρα να γίνουν εύκολος στόχος των Τουρκικών αεροπλάνων. Επίσης ελληνικό υποβρύχιο που παρακολουθούσε τα ελαύνοντα προς την Κύπρο Τουρκικά αποβατικά πλοία, διατάσσεται από Αρχηγό Ναυτικού Αραπάκη να επιστρέψει στη Ρόδο χωρίς να επιτεθεί εναντίον των Τουρκικών αποβατικών πλοίων). Πληροφορίες περί δυσαρεσκείας του Γ ‘ Σώματος Στρατού, ο διοικητής του οποίου Ντάβος φέρεται επιθυμών την επαναφορά του Καραμανλή.
Ο Κίσιγκερ δηλώνει ότι δεν δεν αποκλείεται κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα.
42. 23/7/1974
43. 26-28/7/1974. Ορκωμοσία κυβέρνησης Καραμανλή. Διαπραγματεύσεις στη Γενεύη Μαύρου ( Μπίτσιου, Τζούνη, Μεταξά και άλλων) με Τούρκους και Άγγλους, για εκεχειρία. Στην Κύπρο συνεχίζονται οι αποβάσεις των Τούρκων, οι καταλήψεις χωριών, οι σκοτωμοί και η επέκταση των εδαφών τους.
Στην Ελλάδα συνεχίζονται ξέφρενοι πανηγυρισμοί ενώ καταστρέφεται ο Ελληνισμός της Κύπρου.
Γενικός γραμματέας ΥΠ.ΕΞ. ορίζεται ο Βλάχος.
44. 30/7/1974. Αίτημα της Ελάδας για σύγκλιση του συμβουλίου του ΝΑΤΟ σε επίπεδο υπουργών, απορρίπτεται από τον τότε γενικό γραμματέα του Λούνς και άλλους, με το πρόσχημα ότι θα απουσιάζουν σχεδόν όλοι ή ότι είναι δύσκολο να έλθουν…και άλλα παρόμοια.
45. 1/8/1974. Μαύρος υπογράφει δυσμενέστατη συμφωνία στη Γενεύη (οι τούρκοι επανέρχονται στους θυλάκους που δεν είχαν, επεκτείνονται κτλ) και θριαμβολογεί κατά την άφιξη του στο αεροδρόμιο. Δηλώσεις Ετσεβίτ, με έμμεση απειλή αποχώρησης της τουρκίας από το ΝΑΤΟ και με απειλές κατά Δωδεκανήσου.
Τηλεφώνημα Κυπρίου υπουργού Εξωτερικών Δημητρίου, στο Ελληνικό ΥΠ.ΕΞ. ότι οι τούρκοι παραβιάζοντες τα συμφωνηθέντα επιτίθενται κατά των χωρίων (της Βόρειας Κύπρου) Καραβά και Λαπήθου, ότι ο στρατηγός Ντενίσης εν ανάγκη θα πυροβολήσεικτλ., και ότι πρέπει να ενημερωθεί αμέσως ο Βλάχος (Σημ. Ε.Μ.: ο γνωστός) και ο πρωθυπουργός και να του τηλεφωνήσουν στη Λευκωσία.
Απάντηση Βλάχου
(Σημ.: Ε.Μ.: Δηλαδή μην κάνετε τίποτε και αφήστε τους τούρκους να προχωρούν ελεύθερα).
Ώρα 11 μμ.Τηλεφωνεί στο ΥΠ.ΕΞ. ο στρατηγός Χανιώτης από το ΑΕΔ (Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων) λέγων ότι το ΥΠ.ΕΞ. αδρανεί, ενώ οι Τούρκοι ευρίσκονται στα πρόθυρα εισβολής εναντίον Καραβά και Λαπήθου των οποίων ο ελληνικός πληθυσμός τα έχει εκκενώσει.
ΥΠ.ΕΞ. (Σημ. Ε.Μ.: Βλάχος και Σία) και κυβέρνηση Καραμανλή και Αβέρωφ δεν δίδουν εντολή απόκρουσης των τούρκων.
Ο Βλάχος δίδει εντολή να βρεθεί ο μόνιμος αντιπρόσωπος μας στον ΟΗΕ Καραγιάννης για επικοινωνήσει με το γενικό γραμματέα του ΟΗΕ για παροχή οδηγιών στον στρατηγό του ΟΗΕ στην Κύπρο Τσάντ, κτλ.
(Ερώτηση Ε. Μ. : να κάνει τι ο Τσαντ. Να επιβεβαιώσει ότι οι τούρκοι καταλαμβάνουν τα δύο ελληνικά χωριά;).
46. 6/8/1974. ΥΦ.ΕΞ. Χάρτμαν ΗΠΑ προς Έλληνα ΥΠ.ΕΞ. Μαύρο:
Πρέπει να υποστηρίξετε τον Κληρίδη που μίλησε περί καντονίων. Στον ΟΗΕ δεν έχετε καμία ελπίδα . Η λύση που θα εξευρεθεί πρέπει να είναι προϊόν διαπραγματεύσεων και να διασφαλίζει τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
͑͑͑ ͑ You have no choice ͐ ͐. ͑ ͑ Πρέπει να γίνουν μετακινήσεις πληθυσμών και να υπάρξει, στη νέα συμφωνία, μεγαλυτέρα εξασφάλιση για το τουρκοκυπριακό στοιχείο από εκείνη που προβλεπόταν στις συμφωνίες του 1960, οι οποίες άλλωστε, γι ̛ αυτόν ακριβώς το λόγο απέτυχαν ͐ ͐. . . . .
47. 7/8/1974. Οι τούρκοι συνεχίζουν να παραβιάζουν την εκεχειρία . Αναχωρεί για τη Γενεύη η ελληνική υπό το Μαύρο αντιπροσωπία για τη δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων με τούρκους και άγγλους.
48. 15/8/1974σημ. Ε.Μ.: της προσχεδιασμένης από τούρκους, Κίσιγκερ και άγγλους) του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (ερώτηση Ε.Μ.: γιατί;).
Μεγάλη χαρά του κόσμου για την αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ……κτλ.
Οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι υποστηρίζουν τη ͑ ͑μεγαλυτέρα διοικητική αυτονομία των τουρκοκυπρίων ͐ ͐.
Ο Κίσιγκερ σε μηνύματα του προς Καραμανλή διαβεβαιεί ότι είναι εναντίον της διχοτόμησης και ότι η λύση πρέπει να εξευρεθεί κάπου μεταξύ της λύσεως Κληρίδη περί καντονίων και των θέσεων των τούρκων.
49. 19/8/1974. Συμπλήρωση από τους τούρκους της κατάληψης του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δολοφονείται στη Λευκωσία ο Αμερικανός πρέσβυς Ρότζερ Ντέϊβις.
50. 22/8/1974. Τραγική η κατάστασης στην Κύπρο με οξύτατο το πρόβλημα της προσφυγοποίησης 200.000 Ελληνοκυπρίων.
Εμπρηστικές δηλώσεις Ετσεβίτ προς Σουλτσμπέργκερ ότι πλην της Κύπρου υπάρχουν τα θέματα της υφαλοκρηπίδας, του εναερίου χώρου του Αιγαίου, της αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών των κειμένων έναντι των τουρκικών ακτών κτλ.
51. 24/8/1974. Η ΕΣΣΔ προτείνει τη σύγκλιση διασκέψεως στα πλαίσια του ΟΗΕ, των εγυητριών δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας (της συμφωνίας του 1960 ) με τη συμμετοχή των μονίμων και μη μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, υπό την προυπόθεση αποχωρήσεως όλων των ξένων στρατευμάτων από την νήσο.
states>> που απαιτεί ο Ταλάτ) στο πλαίσιο κυριάρχου και ανεξαρτήτου Κυπριακού κράτους.
(Σημ. Ε.Μ.: η Αγγλία παρόλον που σύμφωνα με τη συμφωνία του 1960 ήταν εγγυήτρια δύναμη της Κυπρικής Δημοκρατίας ουδέν έπραξε για να εμποδίσει την κατάληψη του 40% του Κυπριακού εδάφους από τους τούρκους. Έτσι αρκέστηκε σε ορισμένους θεατρινισμούς του άγγλου Κάλαχαν στη Γενεύη, περί του ότι η τουρκία θα γίνει όμηρος της Κύπρου κτλ, ενώ παράλληλα προχωρούσε στην εφαρμογή των προυπαρχόντων σχεδίων, σύμφωνα και με τις ανωτέρω προτάσεις του άγγλου πρέσβυ στην Αθήνα)
Ο Έλλην ΥΠ.ΕΞ. Μπίστιος απέρριψε την αγγλοαμερικανική πρόταση, λέγοντας ότι η Ελλάς προσανατολίζεται μάλλον στην αποδοχή της ρωσικής πρότασης.
52. 3/9/1974. Ο Μαύρος δηλώνει επίσημα ότι η 21η Απριλίου και το πραξικόπημα στην Κύπρο, οφείλονται στη CIA.
Εντολή προς πρέσβεις Ελλάδος σε Λονδίνο (όπου βρισκόταν ο Μακάριος) και σε Κύπρο (όπου ακόμα προήδρευε ο Κληρίδης) να ζητήσουν εγγράφους εξουσιοδοτήσεις από Μακάριο και Κληρίδη ότι αφήνουν το χειρισμό του Κυπριακού εν λευκώ στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία θα τους ενημερώνει σχετικώς. Άλλως, η Ελλάς απεκδύεται πάσης ευθύνης για τις εξελίξεις, ευθύνη των οποίων θα έχει μόνον η Κύπρος.
Οι αποδέκτες των οδηγιών διετύπωσαν επιφυλάξεις επ ͐ αυτών, αλλά ενετάλησαν να τις εκτελέσουν κατόπιν προσωπικής εντολής του Καραμανλή.
(Σημ. Ε.Μ.: από τον Καραμανλή αρχιτέκτονα των συμφωνιών της Ζηρίχης και του Λονδίνου που τις επέβαλε στην Κύπρο, αποδεχόμενος την εισαγωγή του τουρκικού παράγοντα στην Κύπρο, με δικαιώματα στρατιωτικής επέμβασης κτλ σε μία Κύπρο με το 82% των κατοίκων της Έλληνες)
53. 12/9/1974. Ο Τάσκα λέει στον Μαρκεζίνη ότι ετοιμάζεται ατιμωτική λύση για το Κυπριακό και θα είναι πολύ δύσκολο για τον Καραμανλή να την υπογράψει.
).
54. 14/9/1974. Μεγάλη ανησυχία λόγω γεγονότων από φιλοκαραμανλικούς για αριστερούς.
55. 22/9/1974. Ο Νίκος Μομφεράτος δηλώνει στον Μαρκεζίνη, ότι ο αρχηγός Ναυτικού Αραπάκης θέλει να τον επισκεφθεί και ότι την υπόθεση του Πολυτεχνείου την οργάνωσε ο Ιωαννίδης.
56. 26/9/1974. Γνωστοποιείται η παραίτηση του πρέσβυ Άγγελου Βλάχου από την καριέρα και ο διορισμός του ως γενικού διευθυντού του Πολιτικού Γραφείου τοτε πρωθυπουργού Καραμανλή, στη θέση του Αχιλλέα Καραμανλή
(Σημ. Ε.Μ.: Μπράβο του Βλάχου!).
10/10/1974. Αρχηγός Ναυτικού Αραπάκης που ήταν λαλίστατος δηλώνει στο συγγραφέα (πρέσβυ τότε Γεώργιο Χέλμη, που είχε μεταβεί στο Πεντάγωνο για υπογραφή συμφωνίας προμήθειας από το ελληνικό Ναυτικού) σε συνομιλία 10 λεπτών πριν εισέλθει στο γραφείο του υπουργού Άμυνας Αβέρωφ, ότι επανειλλημένα ετόνισε πόσον άφρων ήταν η ενέργεια του Ιωαννίδη εναντίον του Μακαρίου στην Κύπρο, πόσον ο ίδιος κατ ͐ επανάληψη προσπάθησε να τον εμποδίσει, αλλά εστάθη αδύνατον κτλ. Ότι ο Μακάριος έπρεπε να παραμείνει στην Κύπρο διότι συντελούσε στην εξισορρόπηση της κατάστασης, κτλ
57. 9/11/1974. Διαφωνία Μακαρίου (που επιστρέφει σύντομα στην Κύπρο) και Κληρίδη (προεδρεύοντος), του Κληρίδη δημοσία υποστηρίξαντος ότι είναι είναι αποδεκτή και η γεωγραφική ομοσπονδία, ενώ ο Μακάριος την απορρίπτει αποδεχόμενος μόνον τα καντόνια.
states>> που απαιτεί σήμερα η Τουρκία δια του Ταλάτ)
58. 15/12/1974. Επιστροφή Μακαρίου στην Κύπρο
59. 5/12/1974. Τέλος ημερολογίου πρέσβυ Γεωργίου Χέλμη με ανάληψη καθηκόντων του στο Γιοχάνεσμπουρκ.
