Κάποιοι σοφοί του παρελθόντος μας είπαν πως υπάρχει ένα κομμάτι από το Παν στο βάθος του εαυτού μας, το οποίο βρίσκεται ταυτόχρονα παντού γύρω και πέρα από τον εαυτό μας σε ότι μας περιβάλλει, ορατό και αόρατο.
Μας προέτρεψαν να επανασυνδεθούμε με την φύση, με το κομμάτι εκείνο του εαυτού μας το οποίο αποτελεί απειροελάχιστο και ομοούσιο τμήμα της, να συντονιστούμε με αυτό, να εξισώσουμε τον εαυτό μας με αυτή. Είμαστε ένα αναπόσπαστο κομμάτι από το ορατό και αόρατο Σύμπαν. Είμαστε ένα. Οι δυνάμεις που δουλεύουν εντός μας, οι δυνάμεις που μας συντηρούν στην ζωή, οι δυνάμεις που μας οδηγούν στο βιολογικό μας τέλος, είναι, σίγουρα, και δικές του δυνάμεις [1]. Πως θα το κάνουμε αυτό;
Κάποιοι μας έδειξαν το δρόμο:
Ανάπνευσε, το φως της αυγής, τα αρώματα της γης που χαρίζει τροφή σε όλους μας, την θέα των υψηλών βουνών, την αύρα των ωκεανών, την λάμψη των άστρων, !
Συντονίσου στον χτύπο της καρδιάς, στον ρυθμό της αναπνοής, στα οράματα του νου. Είσπνευσε την ζωή και το μέλλον, εξέπνευσε το παρελθόν και τον θάνατο. Κάθε στιγμή πεθαίνουμε, κάθε στιγμή δημιουργούμε το μέλλον !
Αμέσως μόλος γεννηθούμε στην ύλη, αρχίζει και η επιστροφή· ταυτόχρονα το ξεκίνημα και ο γυρισμός. Κάθε στιγμή πεθαίνουμε. Μα και ευθύς μόλις γεννηθούμε, αρχίζει και η προσπάθεια να δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάμουμε την ύλη ζωή· κάθε στιγμή γεννιόμαστε. Νοιώσε όλο το Σύμπαν να φωλιάζει μέσα σου, και να σε ακολουθεί σαν σώμα. [2]
Κλείνοντας τα μάτια άλλαξε την όρασή σου και ξύπνα μια άλλη, που ενώ την έχουν όλοι, λόγοι τη χρησιμοποιούν. Αποσύρσου στον εαυτό σου και κοίτα• και αν δεις τον εαυτό σου να μην είναι ακόμη ωραίος, όπως ο δημιουργός του αγάλματος που πρέπει να γίνει ωραίο αφαιρεί, λαξεύει, λειαίνει και καθαρίζει μέχρις ότου φανεί πάνω στο άγαλμα ένα ωραίο πρόσωπο, έτσι κι εσύ αφαίρεσε τα περιττά και ίσιωσε τα στραβά, και όσα είναι σκοτεινά κάνε τα να γίνουν λαμπρά καθαρίζοντάς τα, και μην πάψεις να σμιλεύεις το άγαλμά σου, ως ότου λάμψει πάνω του η θεόμορφη λαμπρότητα της αρετής. Διότι μόνον το εσωτερικό μάτι βλέπει τη μεγάλη Ομορφιά.[3]
Αύξησε (νοητά) τον εαυτό σου σε μέγεθος χωρίς μέτρο, βγες από το σώμα, ύψωσε τον εαυτό σου έξω από τον χρόνο, γίνε αιωνιότητα, τότε θα κατανοήσεις το μυστικό της συμπαντικής εξέλιξης, όλες τις τέχνες, τις επιστήμες και τη φύση κάθε ζωντανού όντος.
Υψώσου ψηλότερα από το πιο υψηλό ύψος, και κατέβα χαμηλότερα από κάθε βάθος. Με τις αισθήσεις σου γνώρισε κάθε πλάσμα της δημιουργίας, της φωτιάς, του νερού, του ξηρού και του υγρού, φαντάσου ότι βρίσκεσαι παντού, στη γη, στη θάλασσα, στον ουρανό, ότι δεν γεννήθηκες ακόμη στην κοιλιά της μητέρας σου, όντας νέος, γέρος, νεκρός, πέραν του θανάτου.
Αν κατανοήσεις τα πάντα μεμιάς, χρόνους, τόπους, πράγματα, ποιότητες, ποσότητες, πως αυτό που αποκαλούν οι άνθρωποι θεότητα με εκατοντάδες ονόματα, δεν βρίσκεται στην πραγματικότητα, ούτε σε κάποιο παράδεισο, ούτε σε κάποιο συγκεκριμένο δέντρο, κτήριο ή όρος. Είναι παντού, σε κάθε άτομο του ορατού και του αόρατου Κόσμου.! [4].
Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται και να προστατεύει την τροφό της υλικής του φύσης, την Γαία. Ταυτόχρονα οφείλει να φροντίζει το πνεύμα του και να συντονίζεται με τον πνευματικό κόσμο. Το πνεύμα ο Ουρανός ενυπάρχει στην Γη με ένα Ουράνιο τρόπο, και η Γη ενυπάρχει στον Ουρανό με ένα γήινο τρόπο.
Το πνεύμα γίνεται γη, και η γη, επιδιώκει να γίνει πνεύμα. Στο σύμπαν τα πάντα βρίσκονται σε μία Ενότητα, τα πάντα είναι Ένα, τίποτα δεν είναι διαχωρισμένο. Το κάθε τι συνδέεται με κάθε τι άλλο. Υπάρχει μία αόρατη αλλά υπαρκτή συμπαντική αρμονική σύνδεση.
Ένας βώλος λάσπη είναι η ανθρωπότητα, τέτοιος βώλος λάσπη είναι ο καθένας μας. Ποιο είναι το χρέος μας; Να μαχόμαστε να ανθίσει ένα μικρό πνευματικό λουλούδι απάνω στο λίπασμα τούτο της σάρκας και του νου μας. Πάλεψε με τις φυσικές δυνάμεις, ανάγκασε τις να ζευτούν σε σκοπό ανώτερο τους. Λευτέρωσε το πνεύμα που αγωνίζεται μέσα τους και λαχταράει να σμίξει με το πνεύμα που αγωνίζεται στα σωθικά σου.
Είμαστε ένα γράμμα ταπεινό, μια συλλαβή, μια λέξη από τη γιγάντια Οδύσσεια. Είμαστε βυθισμένοι σε ένα γιγάντιο τραγούδι και λάμπουμε όπως λάμπουν τα ταπεινά βότσαλα όσο είναι βυθισμένα στη θάλασσα. Ποιο είναι το χρέος μας; Να ανασηκώσουμε το κεφάλι από το κείμενο, μια στιγμή, όσο αντέχουν τα σπλάχνα μας, και να αναπνεύσουμε το υπερπόντιο τραγούδι.
Να σμίξουμε τις περιπέτειες, να δώσουμε νόημα στο ταξίδι, να παλεύουμε ακατάλυτα με τους ανθρώπους, με τους θεούς και με τα ζώα. [5]
Το νόημα στο ταξίδι του ανθρώπου το έδωσε η φιλοσοφία, οι επιστήμες, οι τέχνες. Οι τέχνες ήταν το δώρο των Μουσών στον άνθρωπο. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν τελετές για τις μούσες. Η τραγωδία, ο χορός και κάθε ρυθμική κίνηση υπηρετούσε την αρμονία του Κόσμου.
Πολλά έχουν λεχθεί για την ομορφιά, αλλά η σπουδαιότητα της αρμονίας λίγο κατανοείται. Η ομορφιά είναι μια εξυψωτική έννοια και κάθε προσφορά στην ομορφιά είναι μια προσφορά στην ισορροπία του Κόσμου.
Οι Μούσες δεν ήταν παρά τα γήινα σύμβολα των Θεϊκών δυνάμεων, που παρέχουν τάξη και αρμονία στο σύμπαν. Κατά τον ίδιο τρόπο που τα αγάλματα των Μουσών ήταν στραμμένα προς την εστία στης σχολής του Πυθαγόρα (συμβολίζοντας το κέντρο του Παντός), έτσι και οι μαθητές έπρεπε να είναι στραμμένοι προς το κεντρικό πυρ, το Θείο πνεύμα, ώστε να συντονίζονται με τις ενέργειες του..!
1/2. Ασκητική Καζαντζάκης Ν.
3. Πλωτίνος, Εννεάδες, «Περί του Καλού» 1, 6, 8-9.
4. Ερμητικά κείμενα.
5. Ασκητική Καζαντζάκης Ν.